VIẾT LÊN KHÔNG TRUNG
Trời rét cắt da. Gió từ mặt sông quét từng cơn lên con đê đất bạc mầu. Không gian như đọng quánh trong màn mưa bụi.
Chúng tôi đi sát vào nhau, cố tránh cái rét nghiệt ngă của buổi chiều đông. Thằng bạn đi bên cạnh tôi, bỗng cất tiếng hát “Minuit Chrétiens, c’est l’heure solennelle” (Hỡi những người Ki tô giáo, nửa đêm đến rồi, giây phút long trọng).
Tiếng hát cuả nó chới với trong gió, và chới với trong cái xám đục của buổi chiều đông. Nó bảo tôi: “Thằng Thịnh không có đạo, nhưng thích bài hát Noel này , bài hát mà em nữ sinh Couvent đă dạy cho nó. Nó yêu em nữ sinh . Nghe đâu nó sẽ theo đạo, và muà hè sang năm, hai đưá sẽ làm lễ cưới...”
Bỗng nhiên thằng bạỳn im lặng.
*
Tôi nghĩ đến thằng Thịnh. Người nó cao, dáng dấp thư sinh pha nét dân giă, mắt sâu và mái tóc đen bồng bềnh. Nó là con trai của bác sĩ Truơng đ́nhVi, giám đốc nha y tế Bắc Việt. Nó học trường Albert Sarrault, dưới tôi một lớp. Nó bị động viên và cùng đi trên chiếc tầu Trưng Vương với tôi từ bến Phà Đen xuống Nam Định.
Trong cái nắng chói chang lộng gió của bến Phà Đen hôm ấy, nó đứng trên boong tầu giơ tay vẫy người yêu. Rồi trong suốt chuyến đi, nó đứng cô đơn trên boong tầu, khẽ hát “Minuit Chrétiens...” bài hát mà người yêu đă dậy cho nó.
Măn khóa Sĩ Quan Trừ Bị Nam Định, nó cùng về tiểu đ̣an 10 Lưu Động (10ème Bataillon de Marche) với tôi, một tiểu đoàn lận đận phong sương, di chuyển quanh năm suốt tháng .
Mới có 8 tháng, mà chúng tôi đă mang dáng dấp của những nguời lính nhà nghề, đôi khi nh́n thấy thần chết đứng vẫy tay đàng xa .Mặt trận Đông Triều, mặt trận Mạo Khê, mặt trận Hưng Yên , mặt trận Thái B́nh,v,v.
Thằng Thịnh vẫn giữ được nét thư sinh pha nét dân giă của nó. Đôi mắt vẫn sâu, mái tóc vẫn bồng bềnh Và đôi mắt ấy, mái tóc ấy, ngày càng in đậm cái ngạo nghễ của người lính chiến thư sinh. Nó đẹp ra, và nghệ sĩ ra . Thỉnh thoảng tôi bắt gặp nó nh́n xa vắng , miệng lẩm bẩm hát những bài hát Noel mà người yêu đă dậy cho nó. Tôi biết, nó đang nhớ nguời yêu. Tôi biết, nó sẽ theo đạo Công Giáo, và muà hè sang năm nó sẽ cưới nàng.
*
Thằng Thịnh và quá nửa trung đội cuả nó đă không trở về, sau cuộc đụng độ trưa hôm nay. Chuẩn uư Cẩn, máu me đầy mặt và bị thương nơi đùi, đă về tới đơn vị. Chuẩn uư Cẩn cho biết thiếu uư Thịnh đă lọt ổ phục kích của địch. “Chúng nó đông lắm...”
Một giờ sau, tiếp viện đến, chúng tôi đẩy lui địch và làm chủ chiến trường. Hôm ấy, chúng tôi mới hiểu thế nào là say máu quân thù và ư thức sâu sắc t́nh huynh đệ chi binh.
Và bây giờ, chúng tôi đi t́m xác thằng Thịnh và đồng đội.
*
Chúng tôi bước trên con đê, một bên là ḍng sông đen đục, và một bên là đồng ruộng chạy về phía những luỹ tre xa tắp.
Càng về chiều, trời càng giá buốt. Gió từ mặt sông đen đục thổi từng cơn vật vă lên mặt con đê đă bắt đầu ướt sũng. Mưa bụi vẫn giăng giăng, và bầu trời vẫn xám ngắt.
Chúng tôi bước đi, ră rời. Dấu vết trận đánh buổi trưa c̣n hằn trên những thưả ruộng, như những lằn roi quất lên da thịt quê hương.
Bóng dáng thằng Thịnh và đồng đội của nó vấn mất hút. Một tia hy vọng loé lên như ánh lửa que diêm cuối cùng trong đêm: thằng Thịnh và đồng đội của nó bị bắt, chứ không bị giết.
*
Chúng tôi t́m thấy thằng Thịnh trước khi màn đêm bắt đầu rơi . Nó nằm cô đơn trên vạt đất một con lạch nhỏ, cách bờ đê chừng vài cây số. Xác nó trần truồng, ghếch lên đám lục b́nh nhầu nát. Tóc nó xoă ra đàng sau, hai mắt nó mở to như cố ghi lại h́nh ảnh bọn người đă hành quyết nó. Những nhát đâm chém chi chít trên ngực, trên cổ;, nước và máu đọng đen kịt.
Ngoài xác thằng Thịnh, chúng tôi c̣n t́m được bẩy xác đồng đội. Chúng tôi rưả xác trên con lạch, rồi khiêng về trại.
Gió đêm mỗi lúc một dữ dằn. Chúng tôi đi bên nhau, và đi bên cạnh những xác người. Chúng tôi, người đă chết cũng như người c̣n sống, chỉ là những chiếc bóng ẩn hiện mờ mờ trong cái hiện thực phi lư và không-thượng-đế, cái hiện thực mà người ta thuờng bắt gặp trong tranh Picasso và tiểu thuyết Kafka.
*
Gần khuya, đoàn người về tới con đê. Mưa đă tạnh. Tôi ngoảnh đầu lại nh́n đàng sau. Những bóng đen xếp hàng thưa thớt trên con đê dài, nổi bật trên nền trời lúc đó đă hết mây. Đó là cuộc tiễn đưa thằng Thịnh và đồng đội .
Đàng xa, nơi mặt đất giáp chân trời, bóng nhà thờ Phú Nhai ( Bùi Chu) nổi bật lên cao vút. Một ánh sao trong như thuỷ tinh, run rẩy và cô độc giữa cái bao la của không trung . Chỉ c̣n hai ngày nữa, là lễ Giáng Sinh.
Khi chúng tôi về tới chỗ đóng quân, bóng đêm đă rơi dầy đặc. Ở khu lều thằng Thịnh, những chiếc poncho đă được xếp gọn, đặt thành hàng dài. Bên cạnh mỗi poncho , là túi đựng kỷ vật của kẻ ra đi.
Tôi mở túi thằng Thịnh. Hai chiếc sơ mi trắng và một chiếc quần dracon màu xám. Tôi chợt để ư đến những tờ giấy mầu xanh lơ kẹp trong một quyển nhật kư gáy da. Tôi đoán đó là những bức thư của nàng. Có một phong b́ mở ngỏ. Bên trong là thiệp Noel năm đó. T́nh cờ tôi bắt gặp ḍng chữ mảnh mai: “Je t’embrasse, Hélène” (Em hôn anh, Hélène.)
Th́ ra, tên nàng là Hélène, cùng tên với người đàn bà kiều diễm trong Illiade của Homère. Và người con gái trong thơ Ronsard.
Noel năm ấy, tôi được tiểu đoàn giao cho nhiệm vụ về Hànội trao những kỷ vật lại cho nàng.
Houston, Noel 1990
Nguyễn văn Chức
Trang Chủ . Kim Âu . Lưu Trữ. Báo Chí . RFI . RFA . Tác Giả . Chính Trị . Văn Nghệ . Khoa Học . Quảng Cáo . Mục Lục . Photo . Photo 1***