NÓI CHUYỆN VỚI BẰNG HỮU

CHIÊU TUYẾT CHO HAI CHỮ DU ĐÃNG

“Chọc trời khuấy nước mặc dầu 

Dọc ngang nào biết trên đầu có ai”

Nguyễn Du

 

 

Đọc lá thư viết như “thầy bói mù sờ voi” của bạn với tiêu đề “Nói Chuyện Với Hảo Hớn Hà Văn Sơn” thật tình mình chẳng hiểu động lực nào khiến bạn làm chuyện vớ vẩn này. Muốn thể hiện vai vế hay chứng tỏ (với ai?) việc bạn là người hiểu về  mình, một huyền thoại của tuổi trẻ Đà Lạt vào giai đoạn 1963-1967 - Sơn Beatles- tường tận nhất chăng?

Như vậy là bạn nghĩ rằng trí nhớ của mình lẩm cẩm lắm rồi sao?

Gỉa hoặc mình đọc mấy bài bạn phong chức “hảo hớn” và so sánh với Nguyễn Ngọc Loan, Bảy Viễn là mình đã sướng đến mờ mắt, không tự biết mình là ai nữa trong khi tự thân mình không muốn là hình bóng, bản sao của bất cứ ai vì niềm tự hào quá lớn gần như tự phụ về bản thân và cuộc đời của chính mình đã sống, đã chết, đã đội mồ đứng dậy để làm một chuyện không tiền khoáng hậu" vạch trần một sự thật lịch sử bị Hoa  Kỳ che dấu hơn 1/4  thế kỷ.(1)

 

Sơn Beatles không bị tác động bởi lời khen và cũng chẳng sợ tiếng chê vì tất cả những tai ương và thuận lợi trong một đời người đều xuất phát từ suy nghĩ và quyết định của chính bản thân- không có ai ý thức hộ trách nhiệm của mình với bản thân, gia đình và xã hội rồi sau đó tiến tới trách nhiệm với lịch sử, tổ quốc và dân tộc.

 

Nhưng tâm lý “tha hương ngộ cố tri”, gặp người sống cùng thời ở Đà  Lạt nên nảy sinh tình cảm quý mến và cũng muốn trực tiếp kiểm chứng một số sự thật về những giờ phút lâm chung của Việt Nam Cộng Hòa nên mặc dù biết bạn cũng chỉ nghe “danh tiếng Sơn Beatles thời xa xưa” qua lời đồn đại vì điều đó không ảnh hưởng gì đến mối quan hệ hiện nay giữa những người cùng hoài niệm về miền đất cũ tại thành phố Đà Lạt.

Sự thật mình và bạn chưa từng học chung trường, chung lớp một ngày nào cả. Sơn Beatles đã bỏ trường đi hơn ba năm rồi bạn mới vào trường sau này, Bạn chỉ nghe những lời đồn đại, phỏng đoán và phóng đại nhưng sự thật thế nào tất nhiên phải do nhân vật chính Sơn Beatles xác nhận hay đích thân kể lại vì ngay cả bạn đồng môn từ lớp Đệ Thất đi lên tới năm Đệ Nhị như Trương Hùng cũng chỉ biết rõ phong cách sống của mình trong thời gian học cùng lớp, tại trường Trần Hưng Đạo.

Vào thời mới nhổ giò mặc dù sớm có tiếng tăm rất lì lợm, dữ dội, sẵn sàng đọ sức, hơn thua chết bỏ khi đối đầu với mọi loại địch thủ đến nỗi lớn hơn mình ba bốn lớp cũng không dám có thái độ huynh trưởng nhưng Sơn Beatles rất nhường nhịn, thương mến và xả thân bệnh vực bạn cùng lớp, cùng trường.

Do từ nhỏ đã được chú bác kèm cặp tại gia nên khá Pháp ngữ đọc sách Pháp trôi chảy vì thế ảnh hưởng của lphong cách sống theo trào lưu hiện sinh (trường phái ‘hiện sinh dấn thân’ của Jean Paul Sartre và trường phái “hiện sinh phi lý” của Albert Camus) vô hình chung đã dẫn lối cho cậu học trò mới lớn vượt khỏi giới hạn của nhà trường để sớm tìm hiểu và tận hưởng cuộc sống xã hội trước đám bạn cùng lớp khá lâu.

Khi đã dấn thân lập chí, có quan hệ tương giao với những người bạn vong niên thuộc thành phần đã có chức trách trong xã hội và bộ máy công quyền, quân đội như các sĩ quan giảng dạy tại trường Võ Bị Đà Lạt (Thiếu Tá TQLC Cổ Tấn Tinh Châu, Đại Úy Khanh hải quân vốn là chánh văn phòng của tướng Chung Tấn Cang, nhóm sĩ quan tiểu khu Tuyên Đức, Đà  Lạt như Phong 302, Á, Đức Đỏ, Hiếu, Sanh, Ánh, Hòa, Đinh Dũng bố Diễm Liên thì nhu cầu phải tự học hỏi để đạt tới sự trưởng thành, già dặn về ý thức đã tạo ra một tầng lớp bạn hữu mới là những sinh viên K1 Chính Trị Kinh Doanh và các phân khoa của Đại Học Đà Lạt. Nhờ vào sự giao du đó  gã trẻ tuổi lĩnh hội được kiến thức từ những tập “cours” của bạn bè ở các phân khoa đại học, mượn được sách vở từ Đại Học Quân Sự và Võ Bị nên  đã tiến một bước nhảy vọt, đốt giai đoạn tự biến mình trở thành một dạng trí thức vô sư, giàu kiến thức của nhiều bộ môn.

Thời đó khi Sơn Beatles ăn diện dắt đào bát phố với đám bạn bè sinh viên đại học, bọn sĩ  quan ở tiểu khu Tuyên Đức, Đà Lạt, sáng ngồi Mekong, Shanghai, Nam Sơn tối đi nhảy đầm ở La Tulipe Rouge.

Khi về Sài Gòn đi chơi với bọn nhà văn, nhà báo ngồi uống cà phê ở La Pagode, Continental, Brodard, Givral ăn nhà hàng Thanh Thế, Tài Nam, Đồng Khánh tối nhảy đầm ở Maxim, Tự Do, Tour d’Ivoir, Olympia, Victoria thì các cậu, đám bạn cùng lớp cũ như Hoàng Ngọc Ẩn,  Cao Quang Thảo,  Nguyễn Tăng Bình, Trần Trọng An, Trương Văn Hùng v.v. vẫn chỉ là những cậu học trò còn mài đũng quần trên ghế nhà trường, vẫn đang  thu mình trong bộ đồng phục quần xanh áo trắng ở ngôi trường trung học tỉnh lẻ Trần Hưng Đạo.   

Khi con "phượng hoàng du đãng" bay vút lên không gian cao lồng lộng, bao la không bờ bến thì những con ếch sống trong cái giếng tù đọng và ẩm ướt nhìn lên chỉ thấy bầu trời bên ngoài lớn bằng cái miệng giếng. Rồi đột nhiên, bất ngờ xảy ra "phượng hoàng gãy cánh".  ....Hạ Bá Phúc nhớ lại: Nó mượn thơ Quang Dũng sửa lại mấy chữ thành: "Chiến bào thay chiếu anh về đất. Biên giới gầm lên khúc độc hành". .....Sơn Beatles đã chết mất xác, mất tích .....Sơn Beatles chỉ còn trong ký ức của bạn bè, bằng hữu thân thiết....Nhưng lại cũng ....đột nhiên người chết đã đội mồ đứng dậy oai hùng trên ngọn đồi Capitol để thực hiện một trách nhiệm mới với "Những Kinh Kha của Cuộc Chiến Tranh Việt Nam" để "Viết Lại Lịch Sử" như câu chuyện "phượng hoàng lửa tái  sinh" từ đống tro tàn.

 

Cái vấn nạn của những người nổi danh hơn đám bạn cùng thời, hơn những người cùng địa phương vì dám  làm cuộc cách mạng bản thân đạp đổ mọi quy ước thường tình ở bất cứ đâu cũng trở thành mục tiêu cho người đời đàm tiếu, dèm pha nên những câu chuyện của các chú ếch chẳng khác gì mấy anh thầy bói mù xem voi cứ đinh ninh rằng chỉ có mình mới biết con voi hình dáng thế nào.

Vì thế khi đã có huyền thoại về nhân vật Sơn Beatles “danh trấn giang hồ”, một thời lừng lẫy ở Đà  Lạt với phong cách sống ngang tàng :

 

“Chọc trời khuấy nước mặc dầu 

Dọc ngang nào biết trên đầu có ai”

…….

“Giang hồ  quen thú vẫy vùng.

Gươm đàn nửa gánh, non  sông một chèo.”

……..

”Phong trần mài một lưỡi gươm.

Những phường giá áo túi cơm sá gì”

 

Cái hội chứng tâm lý của chú ếch trong bài thơ ngụ ngôn của La Fontaine: “La Grenouille qui veut se faire aussi grosse que le bœuf” vốn là hiện tượng tâm lý muôn đời của nhân loai thường vẫn tái diễn tràn lan trong tất cả mọi thành phần trong xã hội hiện nay, vì con người luôn luôn muốn quên đi thực tế để sống trong ảo tưởng vĩ đại về bản thân họ, bởi thế đương nhiên hiện tượng dấn thân đó trở thành cơ hội cho mấy chú ếch nằm ở đáy giếng cứ thi nhau tưởng tượng, thêu dệt, vẽ vời,  phóng tác ra những câu chuyện mơ hồ, vớ vẩn không thực để nâng mình lên ngang hàng với bực đàn anh cũng như chứng minh tầm hiểu biết nhằm tự đề cao bản thân chứ chẳng ai cam phận ếch nhái.  

Ngày xưa ta bỏ trường vì chẳng thấy những ông thầy đáng nể trọng và những gì người ta nhồi nhét cho thế hệ đương thời chỉ là một mớ kiến thức giáo dục phổ thông thuần về hình thức, số lượng; không đáng để mất công ngày hai buổi phải cắp sách đến mài đũng quần trên ghế nhà trường, đối diện với những nhà mô phạm trẻ thiếu đạo đức (làm thầy mà chỉ nhăm nhăm ngủ với học trò và cô giáo chỉ thích hưởng thụ sinh lực của mấy gã trai tơ mới lớn) thừa bần tiện, hèn hạ.

Vừa qua trong một buổi đi tìm lại chút ký ức học đường, theo lời giới thiệu của bạn, ta đã bỏ chút thời gian gặp một số học sinh thế hệ sau ở Trần Hưng Đạo – Búi Thị Xuân. Khi nhìn sinh hoạt của lớp đàn em hầu như chẳng biết gì đến quốc gia dân tộc mình chợt hiểu tại sao hai ngôi trường trung học đại  diện cho nền giáo dục VNCH ở Đà  Lạt trở thành vô danh và mất tích.

Đám học sinh trung học tỉnh lẻ này khi mình vào đời các cô - các cậu  còn hỉ mũi chưa sạch, sau này vừa học xong đại học là mất nước’nếu may mắn lắm thì họ chỉ là  bọn tập sự học việc ở các nha, sở, bộ vì họ là thế hệ sau những người bạn học cùng lớp với Sơn Beatles nhiều năm.

Điềm lại những người bạn cùng lớp ngày xưa nhập ngũ từ 1968 đến 1975 hiếm gã nào lên tới đại úy, về lĩnh vực hành chánh công quyền thì chỉ vừa xong đốc sự, kiến thức sở học cũng chẳng đến đâu, chưa định hình được nhân cách, chẳng biết chút nghi thức giao tế, chưa từng biết sống lịch lãm, khi bước vào nhà hàng còn quê kệch nhìn tờ thực đơn chưa biết gọi món ăn sang hèn; thậm chí chưa biết cầm muỗng nỉa ra sao cho đúng cách, nên ghép cho đám nhóc mấy chữ “thượng lưu (thượng k’ho) trí thức thực quá hề”.

 

Trong khi đó đám bạn trong xã hội của Sơn Beatles thì tệ lắm cũng phải thiếu tá, tùy viên các quan chức thuộc thượng tầng kiến trúc, anh hùng chiến trận thì cấp tiểu đoàn trướng, hành chánh thì quận trường, phó tỉnh trưởng. Ngày nay những người bạn đó vẫn quý, vẫn mến Sơn Beatles như ngày nào vì Sơn Beatles làm được những điều không ai làm được. Mặc dù sa cơ đi “nghỉ mát” trước họ 8 năm nhưng thực tế cho thấy không hề có khoảng cách về trí tuệ và ý thức.

 

Do tư tưởng trưởng thành sớm, lĩnh hội được nền tảng giáo dục nặng tính truyền thống của gia đình và dân tộc Việt Nam đã dạy  dỗ cho những đứa trẻ hiểu rằng khi sinh ra làm người Việt Nam phải hãnh diện về cội nguồn, tổ quốc và dân tộc; yêu quê hương đất nước, dân tộc. đồng thời phải học hỏi để hấp thụ và lĩnh hội được tinh hoa dân tộc để bảo vệ nền độc lập, tự chủ, tinh thần tự quyết của dân tộc, phát triển tình tự dân tộc, học hỏi để lãnh đạo và đồng hành cùng dân tộc đấu tranh, chiến đấu bảo vệ  sự trường tồn của tổ quốc và dân tộc trong giòng sinh mệnh lịch sử của nhận loại

Chủ nghĩa dân tộc ẩn náu trong suy tư của nhân loại đã sản sinh ra nền giáo dục trong các định chế quốc gia đều buộc mọi người thuộc về dân tộc đấy, công dân của các quốc gia đấy phải tuân theo ý chí đã được luật hóa của quốc gia dân tộc rằng khi quốc biến thì tất cả mọi người đều phải sẵn sàng làm nhiệm vụ, sẵn sàng hiến dâng đời mình cho quyền lợi của đất nước.

Ngược dòng lịch sử; từ những thế kỷ xa xưa dân tộc Việt Nam đã có những di tích vọng phu hóa đá vì đợi chồng đi chinh chiến trở về mà mọi người đều biết qua câu ca dao:"Đồng Đăng có phố Kỳ Lừa. Có nàng Tô  Thị , có chùa Tam Thanh".

Hình tượng người chinh phụ xuất hiện không chỉ ở đất Bắc cội nguồn văn hiến mà còn cả ở nơi phủ biên khi mở nước về phương Nam. (2)

Mãi đến cuối thế kỷ XVIII tác phẩm Chinh Phụ Ngâm bằng chữ Hán của Đặng Trần Côn xuất hiện trong thời kỳ rối ren binh lửa kèm theo là nhiều bản dịch bằng chữ Nôm trong đó bản hay nhất trước kia tương truyền của Đoàn Thị Điểm nhưng sau này có tài liệu xác định là của Phan Huy Ích đã trở thành một áng văn chương bất hủ.

Tác phẩm này tuy xuất hiện vào cuối thế kỷ thứ 18 nhưng là kết tinh những âm vọng xa xăm của tâm thức Việt được dấy lên từ cuộc đấu tranh sinh tồn nghiệt ngã vài nghìn năm trước ở bên bờ nam sông Trường giang, Hoàng Hà, Dương Tử…trong thời đại chinh chiến hỗn mang giữa các bộ tộc tranh giành quyền kiểm soát lưu vực và bình nguyên trù phú của các giòng sông lớn nơi khai sinh nền văn hóa cổ của phương Đông.

Văn hóa truyền thống Việt Nam từ thuở hồng hoang,, mông muội cho đến hiện đại vẫn ca tụng những đấng nam nhi bằng những thi ngôn hào hùng lãng mạn:

 

Chàng tuổi trẻ vốn giòng hào kiệt,
Xếp bút nghiên theo việc đao cung.
Thành liền mong tiến bệ rồng,
Thước gươm đã quyết chẳng dung giặc trời.

Chí làm trai dặm nghìn da ngựa,
Gieo Thái Sơn nhẹ tựa hồng mao.
Giã nhà đeo bức chiến bào,
Thét roi cầu Vị, ào ào gió thu.

 

Lịch sử đã cho thấy hào kiệt đời nào cũng có nhưng bên cạnh những bậc đại trượng phu luôn luôn hiện diện những tên gian thần, thái giám chuyên dèm xiểm, dua nịnh, ám hại công thần, phá hoại triều chính, sẵn sàng bán rẻ quốc gia cho ngoại nhân, lại còn trơ trẽn, vô liêm sỉ khi không tiếc lời tâng bốc những thế lực đã dày xéo, đã phản bội, đã  bức hại dân tộc mình.

Con người được giáo dục để tiếp thu, lĩnh hội văn hóa của tiền nhân để cứu nước, giúp đời nhưng khi quốc biến lại lo tìm nơi náu thân, trốn tránh nhiệm vụ với quốc gia, dân tộc thì phường giá áo, túi cơm như thế chỉ để cho thế nhân khinh bỉ chứ làm sao ngẩng mặt lên được với đời.

 

Năm 1964 lúc Phạm Công Thiện bị “điên” cũng là lúc cái tên Sơn Beatles xuất hiện với nỗi niềm khắc khoải và tư tưởng nổi loạn của một tầng lớp thanh niên cấp tiến thuộc trào lưu hiện sinh trong khi mùi khói súng của chiến tranh đã lan tỏa trong xã hội miền Nam vì thế những bài viết rời trong tuyển tập của Phạm Công Thiện xuất hiện với cái  tên “Ý Thức Mới Trong Văn Nghệ và Triết Học “ thì Sơn Beatles đã dấn thân vào cuộc. chơi trước đó khá lâu.

 

Nhìn lại Phạm Công Thiện, những trăn trở của hắn cũng có nét giống mình vì hắn và mình cùng đọc những tác phẩm kinh điển về triết học tây phương như nhau, cùng chia xẻ những hiện tượng và cảm xúc của thời đại nhưng hắn là loại kinh niên hèn nhát, thiếu nhất quán và giảo biện theo thiên hướng vô chính phủ Phạm Công Thiện không khác gì Nhất Hạnh.

Bạn ta khoe học với Phạm Công Thiện nhưng hắn ta đối với Sơn Beatles chỉ là bạn thôi, Xém nữa mình nện cho hắn một trận nên thân ở Night Club nếu đám bạn của cả hai người không kịp can gián. 

Bạn ta phải học hắn vì hắn làm nhiệm vụ chuyển tải ngôn ngữ của trào lưu triết học mới ngoại nhập thay vì phải học bài Công Dân Giáo Dục, hay xoay sở với mấy cái hằng đẳng thức, công thức hóa học cũ rích, cố học thuộc lòng mấy câu Kiều vài câu thơ Đường luật với hy vọng sau này kiếm  tiền nuôi thân bằng mấy mảnh giấy gọi là bằng cấp.

Thấy bạn trích đoạn văn dài chưa sạch nước cản của Phạm Công Thiện mình đã biết đầu óc bạn đã tới hạn ở đó.

Không nhà văn nào ngồi trong “dancing” mà viết : “Suốt đời tôi chắc chắn không bao giờ tôi quên được đôi mắt ước lệ của một nàng ca sĩ mà chúng mình đã nhìn thấy vào một đêm mưa tầm tã trong một phòng trà mờ tối ở Saigon.” 

Đọc đoạn văn ngờ nghệch, ngốc nghếch tả “phòng trà bị dột” này mình đâm ra thương cho bạn nhiều hơn vì cái chất “tỉnh lẻ đêm buồn” đã ăn sâu vào bản chất không gột bỏ được. Giờ này bạn vẫn còn chưa thấy cái tầm thường hạn chế của Phạm Công Thiện và loại văn chương “mì ăn liền” của Tuấn Huy cùng ngôn từ bịp bợm của Nhất Hạnh.

Nguyễn Thị Hoàng có gì đáng để nói khi Mai Tiến Thành nhân vật từng ngủ với cô ta trong “Vòng Tay Học Trò” chỉ là “đàn em” của Sơn Beatles

 

Ôi những ông thầy, cô giáo mà bạn khâm phục như vậy thì nhắc lại làm gì?

 

Chúng ta đã gặp nhau được vài lần, lẽ ra khoảng thời gian hiếm hoi đó bạn cần xác tín lại những chuyện đồn đại về nhân vật đã gây ra nhiều tranh cãi. Gặp người thật mà không tìm hiểu cặn kẽ việc đã qua, để rồi phóng bút viết một lá thư hoàn toàn sai đến độ gần như bịa đặt quả là thiếu ý thức, thiếu trách nhiệm với hành động của bản thân.

Tất nhiên việc làm của bạn là muốn phô bày chút kiến thức học đường những điều đó lại phản tác dụng khi bai viết cho thấy bạn ta vẫn chưa thực sự trưởng thành trong nhận thức vì khi đoc những suy diễn thiếu cơ sở của bạn, bất ngờ phát giác việc bạn ta vẫn chưa hiểu được hai chữ “du đãng” có nghĩa là gì.  Nếu thực là những người bạn cũ của mình, họ sẽ không bao giờ hiểu sai sự thật vì chữ “du đãng” không có nghĩa nào xấu chỉ có những người kém chữ nghĩa, óc bã đậu, dốt nát mới cho rằng từ đó mang ý nghĩa tiêu cực.

Ngày xưa Sơn Beatles thích phong cách sống du đãng vì khi tổng hợp sự giải thích ngữ nghĩa của nhiều tự điển Hán Nôm, Hán Việt thì hai chữ “du đãng” không có ý nghĩa xấu ngược lại đó là biểu tượng một người sống bản lĩnh, lịch duyệt, hào hùng, hào hiệp, yêu tự do, thành thật, tôn trọng sự thật, không biết sợ hãi ngay cả cái chết….

 

Lẽ ra mình cũng không cần tỏ ra thông suốt, uyên thâm để dạy dỗ, giảng giải, khai minh cho ai nhưng sự yếu kém về văn chương của bạn khiến  mình phải chiêu tuyết lại hai chữ “du đãng” đồng thời nhắc lại sự cảm khái về một nhân vật “du đãng chính hiệu” lẫy lừng trong văn học sử Việt Nam.

 

Nhân vật du đãng điển hình “du đãng,  bụi đời  thứ thiệt” đó chính là “khách biên đình” Từ Hải từng tìm đến kỹ viện gặp Kiều vì “nghe tiếng má đào….mắt xanh chẳng để ai vào..” và giọng điệu khinh bạc của khách anh hùng hay chàng du đãng đầy nghĩa khí giang hồ Từ Hải khi xuất hiện nổi bật trong trích đoạn dưới đây:

 

Kiều gặp Từ Hải

 

Lần thu gió mát trăng thanh,

Bỗng đâu có khách biên đình sang chơi,

Râu hùm, hàm én, mày ngài,

Vai năm tấc rộng, thân mười thước cao.

Đường đường một đấng anh hào,

Côn quyền hơn sức lượcthao gồm tài.

Đội trời đạp đất ở đời,

Họ Từ tên Hải, vốn người Việt đông.

Giang hồ quen thú vẫy vùng,

Gươm đàn nửa gánh, non sông một chèo.

Qua chơi nghe tiếng nàngKiều,

Tấm lòng nhi nữ cùng xiêu anh hùng.

Thiếp danh đưa đến lầu hồng,

Hai bên cùng liếc hai lòng cùng ưa.

Từ rằng: Tâm phúc tương cờ

Phải người trăng gió vật vờ hay sao?

Bấy lâu nghe tiếng má đào,

Mắt xanh chẳng để ai vào có không?

Một đời được mấy anh hùng,

Bõ chi cá chậu, chim lồng mà chơi!

Nàng rằng: Người dạy quá lời,

Thân này còn dám xem ai làm thường!

Chút riêng chọn đá thử vàng,

Biết đâu mà gởi can tràng vào đâu?

Còn như vào trước ra sau,

Ai cho kén chọn vàng thautại mình.

Từ rằng: Lời nói hữu tình,

Khiến người lại nhớ câu Bình Nguyên Quân.

Lại đây xem lại cho gần,

Phỏng tin được một vài phần hay không?

Thưa rằng: Lượng cả bao dong,

Tấn Dương được thấy mây rồng có phen.

Rộng thương cỏ nội hoa hèn,

Chút thân bèo bọt dám phiền mai sau!

Nghe lời vừa ý gật đầu,

Cười rằng: Tri kỷ trước sau mấy người!

Khen cho con mắt tinh đời,

Anh hùng đoán giữa trần ai mới già!

Một lời đã biết tên ta,

Muôn chung nghìn tứ cũng là có nhau!

Hai bên ý hợp tâm đầu,

Khi thân chẳng lọ là cầu mới thân!

Ngỏ lời nói với băng nhân,

Tiền trăm lại cứ nguyên ngân phát hoàn.

Buồn riêng sửa chốn thanh nhàn,

Đặt giường thất bảo, vây màn bát tiên.

Trai anh hùng, gái thuyền nguyên,

Phỉ nguyền sánh phượng, đẹp duyên cưỡi rồng.

Nửa năm hương lửa đương nồng,

Trượng phu thoắt đã động lòng bốn phương.

Trông vời trời bể mênh mang,

Thanh gươm, yên ngựa lên đàng thẳng rong.

Nàng rằng: Phận gái chữ tòng,

Chàng đi thiếp cũng quyết lòng xin đi!

Từ rằng: Tâm phúc tương tri,

Sao chưa thoát khỏi nữ nhi thường tình?

Bao giờ mười vạn tinh binh,

Tiếng chiêng dậy đất, bóng tinh rợp đường

Làm cho rõ mặt phi thường,

Bấy giờ ta sẽ rước nàng nghi gia,

Bằng ngay bốn bể không nhà,

Theo càng thêm bận, biết là đi đâu?

Đành lòng chờ đó ít lâu,

Chầy chăng là một năm sau vội gì?

Quyết lời rứt áo ra đi,

Cánh bằng tiện gió cất lìa dậm khơi.

Nàng thì chiếc bóng song mai,

Đêm thâu đằng đẵng, nhặt cài then mây.

Sân rêu chẳng vẽ dấu giầy,

Cỏ cao hơn thước, liễu gầy vài phân.

 

…….

 

Tứ  Hải được miêu tả trong những câu thơ Truyện Kiều thượng dẫn mới chính là hình mẫu lý tưởng mà Sơn Beatles tức Kim Âu Hà Văn Sơn muốn vươn tới. Trong tác phẩm Truyện Kiều của Nguyễn Du có rất nhiều nhân vật nhưng được miêu tả một cách xuất sắc, tinh  tế từ hình dung đến tính cách đặc biệt chỉ có Từ Hải

 

Còn những nhân vật rẻ tiền được dựng lên trong trang báo thường kỳ viết vội như “Trần Đại, Loan mắt nhung” nhằm đáp ứng cho thị hiếu thấp kém của độc giả trong xã hội hậu thuộc địa bỗng  trở thành thần tượng giải tỏa ức chế tâm lý cho lớp thanh niên bất lực không xác định được hướng đi do bị bủa vậy, áp chế bởi một xã hội đạo đức giả, ung thối, ruỗng nát từ thượng tầng kiến trúc đến hạ tầng cơ sở. Lớp thanh niên này không tìm thấy “chân thiện mỹ”, không có lẽ sống nên chỉ biết phó thác vận mệnh và tương lai cho cỗ máy chính quyền tham nhũng thối nát đang trên đà suy thoái, sụp đổ. 

Bạn ta chưa đọc Kim Âu bao giờ thì tốt nhất nên tìm đọc vì Kim Âu nổi tiếng là cây bút chữ nghĩa vào hàng thượng thặng, trong lý luận và bút chiến không có đối thủ. Tú Gàn, Đặng  Văn Nhâm, Hà Tiến Nhất còn chạy dài.

Một người ra đến hải ngoại chỉ làm báo mà nuôi nấng con cái, xây dựng được gia đình cũng không  quá hiêm nhưng làm báo mà ngang tàng, giữ  được tinh thần độc lập, thể hiện được quyền tự do báo chí, không sợ hãi lui bước trước bất cứ áp lực, thế lực nào chắc chắn rất hiếm.  

Làm báo quan trọng nhất là điều hướng dư luận, giữ vững đạo tắc truyền thông báo chí vì thế cái cần là phải có hùng tâm, tráng trí, kiến thức thông tuệ, uyên bác. Khi cầm bút thực hành thiên chức là phải ý thức rõ ràng lý tưởng “văn dĩ tải đạo”. Không được phép nói và viết thiếu suy nghĩ, thiếu bằng cớ và nhất là thiếu hiểu biết cặn kẽ, tường tận về sự việc và con người.  

Phạm vào những điều đó người viết đã đánh mất sự liêm  chính và công bằng tối thiểu trong nhận  định,  phán xét và tự biến mình thành  kẻ hồ  đồ, thô lỗ, non kém và vô minh.

 

Bằng văn phong, kiến thức, trình độ lý luận của mình, Kim Âu Hà Văn Sơn chinh Đông, phạt Tây, bảo vệ lập trường, quan điểm, tôn trọng lẽ phải, trợ giúp người  cô thế nên từng qua nhiều trận bút chiến chấp cả bầy đàn nhưng kết qủa cuối cùng vẫn là người chiến thắng tạo nên thanh thế, danh tiếng. Trong khi đó đám ếch nhái .vô danh tiểu tốt tự thêu dệt những câu chuyện hoang đường cho thỏa  lòng ghen tỵ.

 

Thảo Đường Cư Sĩ sau cả chục năm theo dõi những cuộc bút chiến đã tặng Kim Âu bốn câu :

 

Chính khí hạo nhiên! Tổ Quốc tình.
Nghĩa trung can đảm, cái thiên thanh.
Văn phong thảo phạt, quần hùng phục.
Sơn đỉnh vân phi, vạn lý trình.

Thảo Đường Cư Sĩ.

 

Người cầm bút viết văn làm báo, chính là “kẻ  sĩ” có trách nhiệm khai minh , điều hướng công luận nên phải kiên vững “đạo của người cầm bút”, giữ vững tinh thần cao quý thiêng liêng của kẻ sĩ:

 

Chở bao nhiêu đạo thuyền không khẩm

Đâm mấy thằng gian bút chẳng tà.

 

Vì thế người có lý tưởng phải tự trang bị cho bản thân một tâm hồn cao thượng bởi “Kinh luân khởi tâm thượng, binh giáp tàng hưng trung”. Người đã lập chí buộc phải tự tu thân để:  ‘Thượng thông thiên văn, hạ đạt địa lý, trung quán nhân sự”

Văn chương chữ nghĩa suy cho cùng chỉ là phương tiện để liên kết, tương giao giữa người và người, nhằm thuyết phục, tạo sự đồng cảm tiến tới đồng tâm, đồng hành trong nhiệm vụ tái tạo lịch sử của một dân tộc đã xuất hiện sớm trước buổi bình minh của cộng đồng nhân loại.  

Kim Âu

Nov 12/2019

 

 

Chú thích:

(1) Sơn Beatles hay Kim Âu Hà Văn Sơn là một nhân vật từng kiện chính phủ Hoa Kỳ (DIA,CIA, Pentagon) vì đã bỏ rơi ông ta và một số đồng đội  không nhận về sau khi đã ký kết Hiệp Định Paris 1973. Vụ kiện này dẫn tới cuộc điều trần trước Uỷ Ban tình báo của  thương viện Hoa Kỳ, kết quả sau cùng là một đạo luật được lưỡng viện thông qua và chính phủ Hoa Kỳ ban hành Đồng thời Kim Âu cũng là chủ nhân sáng lập tuần báo Chính Nghĩa từ cuối năm 1996 tự mình tạo nên thanh thế trên trường văn trận bút

(2)Hòn vọng phu hay hòn Tô Thị ở Đồng Đăng, Lạng Sơn. Ca dao Việt Nam có câu:

Đồng Đăng có phố Kỳ Lừa

Có nàng Tô Thị, có chùa Tam Thanh

Tuy nhiên, hòn Vọng Phu nổi tiếng ở Đồng Đăng đã bị vỡ nát vào năm 1991. Sau này, một tượng bằng xi măng được đưa lên thay thế.

Hòn vọng phu trên đỉnh núi Bà, Bình Định, Việt Nam

Hòn vọng phu trên đỉnh núi M'drak, Đắk Lắk

Hòn vọng phu trên đỉnh núi Nhồi, Thanh Hoá

Hòn vọng phu bên bờ khe Giai, bản Cơ Lêc, Nghệ An. Ca dao Việt Nam có câu:

Ngước mắt nhìn sang

Đá vọng phu ôm con trán ướt

Mắt đăm đăm nhìn nước sông Giai...

(3) DU:  đi chơi,  đi từ chỗ này tới chỗ khác.vận chuyển, Trôi nổi, lông bông

— Đi chơi. Rong chơi — Giao thiệp, chơi với người khác dùng lời khôn khéo làm cho người xiêu lòng.

Từ điển Thiều Chửu

Chơi, tới chỗ cảnh đẹp ngắm nghía cho thích gọi là du. Như du sơn 遊山 chơi núi. Du viên 遊園 chơi vườn, v.v. Ði xa cũng gọi là du. Như du học 遊學 đi học

 Chơi bời, đi lại chơi bời với nhau gọi là du. Như giao du thậm quảng 交遊甚廣

 Ðặt ra những lời đáng mừng, đáng sợ để nói cho người dễ xiêu lòng nghe mình gọi là du thuyết 遊說.

 

(4) ĐÃNG: bỏ lửng việc không làm xong, Phóng túng, phóng đãng buông thả, không chịu gò bó, không gìn giữ lòng mình.

1. (Động từ) Kéo dài, dây dưa, trì hoãn. Như: “huyền đãng” 懸宕 bỏ lửng, “diên đãng” 延宕 kéo dài.

2. (Tính từ) Phóng túng, buông thả, không chịu gò bó. § Thông “đãng” 蕩.

Từ điển Thiều Chửu

Ý khí ngang dọc không chịu kiềm chế gọi là đãng. Cũng như chữ đãng 蕩.

Tục gọi bỏ lửng việc không làm cho xong là đãng.

Mỏ đá.

 (văn) Phóng túng, phóng đãng (dùng như 蕩, bộ 艹);

Gác lại, kéo dài, bỏ lửng, dây dưa: 宕延 Kéo dài; Mỏ đá.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Căn nhà. Chỗ ở hoặc làm việc sâu dưới đất — Kéo dài công việc, ngâm lâu, không chịu làm cho xong —

Dùng như chữ Đãng 蕩.Buông thả, không gìn giữ lòng mình.

 

Hai chữ du đãng chỉ có ý nghĩa là con người sống phóng khoáng, thích di chuyển nơi này, nơi khác, phản kháng mọi gò bó, khuôn thước trật tự xã hội, sống phóng túng buông thả, yêu tự do không tôn trọng các nguyên tắc lỗi thời, bất công.  Điều này cho thấy sự kém cỏi, thiển cận đến ngu dốt về chữ nghĩa của những người tự cho là có trình độ và trí thức, bọn người này có thói quen lập lại sự ngu dốt chứ không mấy người chịu nghiên cứu, tìm hiểu đúng theo nguyên tắc đã được giáo dục, chỉ bảo.

• http://www.vanhoanghean.com.vn/chuyen-muc-goc-nhin-van-hoa/nhung-goc-nhin-van-hoa/vie-c-die-n-ho-a-cau-chuye-n-vuong-thu-y-kie-u-trung-quo-c-tha-nh-truye-n-kie-u-vie-t-nam-qua-con-ma-t-cu-a-mo-t-ho-c-gia-nuo-c-ngoa-i

• http://www.talawas.org/talaDB/showFile.php?res=9814&rb=0103

• Phượng Hoàng Thần Thoại