Trang ChủKim ÂuBáo ChíDịch ThuậtTự ĐiểnThư QuánLưu TrữESPN3Sport TVMusicLotteryDanceSRSB RadioVideos/TVLearningLịch SửTác PhẩmChính NghĩaVấn ĐềĐà LạtDiễn ĐànChân LưBBCVOARFARFISBSTác GỉaVideoForum

 

 

 

 

US Senator John McCain , Kim Âu Hà văn Sơn

NT Kiên , UCV Bob Barr, Kim Âu Hà văn Sơn

 

 

 

 

 

 

NT Kiên , Kim Âu Hà văn Sơn, Cố Vấn An Ninh

Đặc Biệt của TT Reagan và NT Sám

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

MINH THỊ

Bài trong trang này nhằm cung cấp thông tin phục vụ yêu cầu tham khảo, điều nghiên của Người Việt Quốc Gia trong tinh thần "tri kỷ, tri bỉ", " biết ta, biết địch" để nhận rơ những âm mưu, quỷ kế, ngôn từ và hành động của kẻ thù và có phản ứng, đối sách kịp thời. V́ mục đích chiến đấu chống kẻ thù chung là Cộng Sản nên nhận được bài cùng lập trường là chúng tôi tiếp sức phổ biến. V́ thế có những tác gỉa chúng tôi đăng bài nhưng chưa liên lạc được. Nếu tác gỉa nào cảm thấy không hài ḷng xin liên lạc qua email, chúng tôi sẽ lấy bài của quư vị xuống trong ṿng 48 tiếng. 

 

 

 

MONDAY, JULY 28, 2014

Hiệu ứng Pháp lư, Dân sự về việc nhật báo Người Việt phổ biến nhục mạ "VNCH là bè lũ Việt gian tay sai của Mỹ"

 

Lưu Nguyễn Đạt, TS, LS

 

 

 

 

I. Báo Chí & Hiện tượng Phỉ báng Mạ lỵ tại Hoa Kỳ

 

1. Căn Bản Pháp lư của Phỉ Báng Mạ lỵ Ngày Nay

 

Tại Hoa Kỳ, kể từ khi có án lệ Zenger [1735], phỉ báng không c̣n là một tội h́nh [seditious libel], mà được thụ lư như một vụ hộ [civil case], do bồi thẩm đoàn quyết định về nội vụ và cấp bồi thường thiệt hại dân sự, dưới lời hướng dẫn về mặt pháp lư của quan toà tại chức.

 

Phỉ báng [ libel] là những phát biểu bêu xấu, nhục mạ, có thể trông thấy được, dưới h́nh thức văn bản, ấn loát, h́nh ảnh, phim ảnh. C̣n mạ lỵ [slander] là những lời lẽ bêu xấu, nhục mạ đă xuất khẩu và có người nghe được. Phỉ báng và mạ lỵ là t́nh trạng lạm dụng của quyền tự do ngôn luận.

 

Phỉ báng và mạ lỵ là những sai phạm [ torts/civil wrongs] trong việc phổ biến tin tức thất thiệt làm thiệt hại tới quyền lợi vật chất và tinh thần, tới nghề nghiệp, danh dự, uy tín của một người, hay một nhóm ngựi, khi họ trở thành nạn nhân của những sai phạm đó. Luật pháp coi phỉ báng và mạ lỵ cùng một thành tố sai phạm như nhau.

 

 

Trách nhiệm của người phổ biến [publication/transmission] hay chuyển tiếp một tin thất thiệt có tính cách nhục mạ [forwarding/republication of defamation] trên báo chí, ấn phẩm, mạng lưới v.v. cũng ngang trách nhiệm của người đề xướng phỉ báng, mạ lỵ lần đầu, nếu như người tiếp chuyển [a] biết đó là tin thất thiệt, hoặc phải biết như thế, khi có thẩm quyền và cơ hội kiểm soát, chọn lọc trước khi phổ biến.

 

2. New York Times vs Sullivan [1964]

 

Trước năm 1964, các Tiểu Bang thường quyết định rằng phỉ báng và mạ lỵ khộng được Tu Chính Án Một bảo vệ [ unprotected speech], nghĩa là nhà báo tuyệt đối chịu trách nhiệm về sự phỉ báng, dù không biết điều phổ biến là sai quấy.

 

Phải đợi tới khi Tối Cao Pháp Viện, trong vụ án New York Times vs Sullivan (1964) thẩm định rằng các chính khách, viên chức [public officials], nếu muốn thắng kiện phải chứng minh [a] tin tức phổ biến là thất thiệt, có tính cách phỉ báng mạ lỵ, và bị đơn [phóng viên, chủ bút, cơ sở truyền thông] lúc đó có manh tâm ác ư [actual malice] khi truyền tin thất thiệt gây phương hại cho nguyên đơn.

 

Quan Toà Tối cao Pháp Viện William J. Brennan, xét xử vụ New York times vs Sullivan, đă phán định bị đơn có manh tâm ác ư phỉ báng mạ lỵ [c] nếu bị can biết rơ đó là tin thất thiệt hoặc [d] chểnh mảng coi thường hư thực khi đăng tin.

 

Tối Cao Pháp Viện mở rộng đối tác của án lệ "Sullivan" [ Sullivan Case] với những nhân vật công cộng/nhân vật của công chúng [public figures], gồm các nhân vật có tiếng tăm, như tài tử màn ảnh, các tác giả nổi tiếng, các thể thao gia, các nhà kinh doanh năng động, các nhà tài phiệt lớn, có máu mặt, các lănh tụ cộng đồng v.v.

 

II. Trường Hợp điện báo Người Việt phổ biến nhục mạ "VNCH là bè lũ Việt gian tay sai của Mỹ"

 

Nhật báo Người Việt đăng bài "Vết thương ngày 30 tháng 4" của Nguyễn Gia Kiểng vào ngày 16 tháng 4, 2012. Gần 3 tháng sau, Chủ Nhật mùng 8 tháng 7, nhật báo Người Việt đăng nguyên văn bài phản biện của tác giả Sơn Hào – "Lời lẽ bóp méo sự thật của Nguyễn Gia Kiểng", với những đoạn chính như sau:

 

Kỷ niệm ngày chiến thắng 30-4 liền kề với ngày quốc tế lao động ngày 1-5 làm cho niềm vui của chúng ta được nhân lên gấp bội. Cả dân tộc vui mừng, tự hào, tất cả những người lao động vui mừng, tự hào. Nhưng lạ thay, ông Nguyễn gia Kiểng đă viết bài "Vết thương ngày 30 tháng 4" đưa lên mạng Internet, theo đó đă sặc mùi chia rẽ Nam Bắc, làm như thể miền Nam, Sài g̣n là một miền đất khác Việt Nam, một dân tộc khác Việt Nam, làm như thể từ ngày 30 tháng 4, 1975 th́ miền Nam Sài G̣n mất tất cả, bị xâm lăng tất cả! Không hiểu ông có thâm thù ǵ với cách mạng, thâm thù ǵ với dân tộc mà lại than thở như vậy. Ông quên mất điều đơn giản, tối thiểu là chỉ có đội quân xâm lược Mỹ và bè lũ Việt gian tay sai của Mỹ là thất thủ, là mất miền Nam, mất Sài G̣n, c̣n dân tộc Việt Nam, cả Nam lẫn Bắc là người thắng trận, thu giang sơn về một mối, chấm dứt ách thống trị của thực dân mới…

 

1. Căn Bản Pháp Lư về Bài viết của tác giả Sơn Hào:

 

Với tất cả sự dè dặt trong phạm vi bài tham luận này, căn cứ vào nội vụ, tác giả Sơn Hào, khi xác định dưới dạng "phản ánh từ độc giả" rằng "bè lũ Việt gian tay sai của Mỹ là thất thủ, là mất miền Nam, mất Sài G̣n" [sic], có thể đă hành động với những sai phạm dân sự [ torts/civil wrongs] như sau:

Tác giả đă phát biểu, bêu xấu, nhục mạ dưới h́nh thức phỉ báng mạ lỵ, vu khống, thất thiệt rằng những người "mất miền Nam, mất Sài G̣n [là] bè lũ Việt gian tay sai của Mỹ". Muốn chứng minh ngôn từ phát biểu là phỉ báng, mạ ly, nguyên đơn chỉ cần chứng minh có đệ tam nhân thấy, đọc, nghe và hiểu đó là phỉ báng, mạ lỵ, khi chính tác giả của bài đăng tải này không chứng minh được sự thật là toàn thể những người "mất miền nam, mất Sài G̣n" là "bè lũ Việt Gian tay sai của Mỹ"… dù bị đơn nghĩ và cả quyết đó chỉ là ư kiến cá nhân, hay đùa cợt, chế giễu [CSVN thường chế giễu người Việt tỵ nạn bỏ nước ra đi là "ngụy", là "ma cô, đĩ điếm", khi có người nghe, đọc và hiểu đó là lời nhục mạ, th́ sự thể mạ lỵ, phỉ báng đă thành].

Tác giả đă phổ biến tin thất thiệt này tới đệ tam nhân hay nhiều người khác không phải là nguyên đơn khi tác giả có ư định đăng tải công khai trên mặt báo của Người Việt, có tính cách truyền thông công cộng [newspaper, magazine, publication];

Tuy tác giả không nêu đích danh nạn nhân trong nội vụ, nhưng lại suy diễn và ám chỉ [interpretation/mention by innuendo] những người "thất thủ, mất miền Nam, mất Sài G̣n" là quân dân cán chính Việt Nam Cộng Hoà, là gần 3 triệu người bỏ nước ra đị với căn cước "tỵ nạn cộng sản", là đa số dân chúng miền Nam bị kẹt lại trong nước sau ngày 30 tháng tư năm 1975 để sống cảnh tù đầy, bóc lột, kỳ thị … là "Việt gian", là "tay sai của Mỹ", là "ngụy";

Tác giả đă trực tiếp mang lại cho những người bị phỉ báng những thiệt hại dây chuyền dưới h́nh thức vật chất [lư do dối trá, những chứng cớ xảo quyệt để nhà nước CSVN tiếp tục tịch thu tài sản, cướp nhà cướp đất của dân oan – đa số xếp hạng "ngụy", hạn chế việc làm ăn của họ v.v. ] hay tinh thần [làm mất danh dự, mất uy tín, tù đày, phá vỡ gia đ́nh v.v.]. Đó là những hậu quả tất nhiên của tin vu khống thất thiệt.

 

2. Căn Bản Pháp Lư về việc Đăng Tải, Phổ Biến Tin Thất Thiệt trên nhật báo Người Việt Với tất cả sự dè dặt trong phạm vi bài tham luận này, căn cứ vào nội vụ, báo Người Việt có thể đă hành động với những sai phạm dân sự [torts/civil wrongs] như sau:

Báo Người Việtđă đăng tải, phổ biến tin thất thiệt là toàn thể người "mất miền nam, mất Sài G̣n" [gồm cộng đồng Người Việt Tỵ Nạn Cộng Sản và đa số người dân miền Nam bị kẹt lại trong nước, lâm cảnh khốn khổ, tù đày] là "bè lũ Việt Gian tay sai của Mỹ".

Báo Người Việtvới tư cách là một cơ sở truyền thông đặt tại hải ngoại, do những người từng sinh sống tại miền Nam sáng lập, nay sinh hoạt thường xuyên với cộng đồng người Việt hải ngoại, ắt phải biết rơ, một cách công minh [nếu không chịu ảnh hưởng, áp lực, hay chỉ huấn của CSVN] bài viết của Sơn Hào là thất thiệt, có tính cách nhục mạ, phỉ báng khi xác định rằng toàn thể những người "mất miền Nam, mất Sài G̣n" — với thân phận người Tỵ Nạn Cộng Sản tại hải ngoại, hay với thân phận kẻ tù đày, bị ngược đăi, kỳ thị trong nước — là "bè lũ Việt Gian tay sai của Mỹ".

Báo Người Việt cũng phải biết như thế, khi có nhiệm vụ và cơ hội kiểm soát, chọn lọc bài vở "chuyển" tới trước khi phổ biến. 

Báo Người Việt cũng đă nhận lỗi trong việc khiếm khuyết thi hành trách nhiệm kiểm soát tin tức, lời lẽ hư thực, và đă tích cực phổ biến tin thất thiệt. Thư Xin Lỗi của Ông Phan Huy Đạt, Chủ Nhiệm nhật báo Người Việt đă nh́n nhận:

Những người bị Sơn Hào phỉ báng, nhực mạ là "quư độc giả, quư đoàn thể tổ chức cựu quân, dân, cán, chính Việt Nam Cộng Ḥa".

Nhật báo Người Việt …phạm một lỗi nặng nề…

Ngày Chủ Nhật vừa qua, mục thư Độc Giả trên báo Người Việt đă in một lá thư với lời lẽ hàm hồ có lợi cho chế độ cộng sản và c̣n xúc phạm toàn thể quân, dân, cán, chính Việt Nam Cộng Ḥa…

Lỗi lầm đáng tiếc trên xảy ra là do nhân viên phụ trách chọn Thư Độc Giả. Sau khi t́m hiểu sự việc, chúng tôi đă quyết định ngưng việc người phạm lỗi.

Ngoài ra, Hội Đồng Quản Trị Công Ty Người Việt đă nghiêm khắc khiển trách và chế tài những người liên đới trách nhiệm, gồm Chủ Nhiệm và Chủ Bút.

Chúng tôi trân trọng bày tỏ ḷng biết ơn quư độc giả và thân hữu đă cho biết ngay phản ứng về lá thư độc giả nêu trên trong mấy ngày qua; và một lần nữa mong toàn thể quư vị lượng thứ.

 

Tuy nhiên, thư Xin Lỗi của Ông Phan Huy Đạt, Chủ Nhiệm nhật báo Người Việt:

Chỉ có tính cách nh́n nhận những sai phạm dân sự [torts/civil wrongs] [a]đă hoàn tất, một cách minh thị, trên giấy trắng, mực đen có hiệu quả làm tổn thương [c] toàn thể quân, dân, cán, chính Việt Nam Cộng Hoà.

Lời nhận lỗi đó chỉ có tính cách "chữa lửa" với hy vọng giảm thiểu hậu quả tài chính về sự thất thu trong tương lai, do sự tẩy chay của độc giả và thân chủ quảng cáo, vốn thuộc toàn thể khối người bị nhục mạ.

Do đó lời "nhận lỗi" hay ăn năn sám hối trên không thể là thành tố "giải trách", "tha lỗi", khiến báo Người Việt có thể phủi [rửa] tay trở thành trong sạch, vô tội vạ trong nội vụ.

Tuy lá thư xin lỗi của chủ nhiệm nhật báo Người Việt không nêu rơ lư do sai phạm, nội vụ đă cho thấy sự cố t́nh, tính toán, hay thâm ư của người có trọng trách chọn lựa đăng tải một bài phản biện sau khoảng cách 3 tháng trời, với đầy đủ thời gian tính cho sự manh tâm ác ư trong sai phạm phỉ báng mạ lỵ.

 

Tối Cao Pháp Viện Hoa Kỳ, trong vụ án New York Times vs Sullivan (1964) thẩm định rằng các chính khách, viên chức [public officials], nếu muốn thắng kiện phải chứng minh [a] tin tức phổ biến là thất thiệt, có tính cách phỉ báng mạ lỵ, và bị đơn [phóng viên, chủ bút, cơ sở truyền thông] lúc đó có manh tâm ác ư [actual malice] khi truyền tin thất thiệt gây phương hại cho nguyên đơn. Quan Toà Tối cao Pháp Viện William J. Brennan, xét xử vụ New York times vs Sullivan, đă phán định bị đơn có manh tâm ác ư phỉ báng mạ lỵ [c] nếu bị can biết rơ đó là tin thất thiệt hoặc [d] chểnh mảng coi thường hư thực khi đăng tin.

 

Trên thực tế, toàn thể cộng đồng người Việt hải ngoại, những người "tỵ nạn cộng sản" và đa số dân chúng miền Nam bị kẹt lại trong nước không là những nhân vật của công chúng [public figures] để tác giả Sơn Hào vung tay chỉ trích và để nhật báo Người Việt tự do tung tin thất thiệt. Họ là những cá nhân ôn hoà, những nạn nhân của thời cuộc. Vậy với tư cách tư nhân, họ chỉ cần chứng minh tin đăng tải là tin thất thiệt, mà không cần chứng minh sự manh tâm ác ư của tác giả, của phóng viên, của toà soạn. Tư nhân sinh sống yên ổn cần được bảo vệ kỹ hơn là các chính khách và nhân vật nổi tiếng trong các vụ phỉ báng mạ lỵ. Do đó nếu thanh danh họ bị xúc phạm, làm họ bị thiệt hại, mất danh dự, mất uy tín trong nghề nghiệp, hoặc mất cơ hội sinh nhai, th́ trong vị trí tư nhân, họ chỉ cần chứng minh việc phỉ báng mạ lỵ có tính cách vu khống, thất thiệt là đủ thành tố.

 

TẠM KẾT LUẬN:

 

Bất cứ cá nhân, pháp nhân, hội đoàn, tổ chức dân sự, tương trợ, chuyên nghiệp, xă hội, tôn giáo, văn hoá, giáo dục có liên hệ trực tiếp với toàn thể quân, dân, cán, chính Việt Nam Cộng Ḥa, trong và ngoài nước, nếu thấy bị xúc phạm và bị thiệt hại trong vụ phỉ báng, mạ lỵ do tác giả Sơn Hào và nhật báo Người Việt cố t́nh hay bất cẩn gây ra có quyền chọn thi hành những biện pháp sửa sai, đ̣i đền bù như sau:

nhờ cơ sở pháp lư, luật sư nhiệm cách bênh vực quyền lợi đ̣i bồi thường về các sai phạm dân sự [torts/civil wrongs], căn cứ vào nội vụ và các thành tố nêu trên;

hoặc tối thiểu tỏ thái độ bất b́nh, bất tín nhiệm, cảnh cáo bất hợp tác, không tài trợ cho một cơ sở truyền thông có nhiều thành tích ám muội, nhiều âm mưu chia rẽ cộng đồng như vậy, căn cứ vào những chứng cứ cụ thể, rơ rệt — những h́nh ảnh hợp tác, hội họp với quan chức CSVN; căn cứ vào những hành vi tái tục bêu xấu, khiêu khích, ác ư "có lợi cho chế độ cộng sản và c̣n xúc phạm toàn thể quân, dân, cán, chính Việt Nam Cộng Ḥa…[lời của ông Phan Huy Đạt, chủ nhiệm nhật báo Người Việt].

Luật lệ chế tài phỉ báng mạ lỵ có hiệu ứng đ̣i hỏi các cơ sở truyền thông, ấn loát, các diễn đàn trên mạng, nhà báo phỏng vấn và tường thuật tin tức, phổ biến trước tác, tài liệu một cách thận trọng, kỹ lưỡng hơn, giúp độc giả hiểu biết rơ rệt, đúng mức về t́nh h́nh thời cuộc liên quan tới đời sống chung quanh họ, một cách ôn hoà, trung thực. 

Đó cũng là cơ hội để giới báo chí nói chung tự kiểm và phối hợp lương tâm nghề nghiệp với đà tiến hoá của nền dân chủ hiện đại, mỗi lức tăng trưởng và cải tiến để khỏi tự hủy. Tiến bộ phúc lợi, quyền lực và đạo đức phải kết sinh song hành trong cuộc sống nhân bản, đáng sống, đáng bảo trọng.

 

TS-LS Lưu Nguyễn Đạt

 

 

 

 

Viết Lại Lịch Sử

(Bài phát biểu đọc ngày 29 - 10 - 1995)